Serebral Palsi Nedir? Serebral Palsi Belirtileri ve Tedavisi

Serebral Palsi bebeklik döneminde doğuştan ya da doğumdan hemen sonra ortaya çıkan, vücut hareketlerini kısıtlayan, kas koordinasyonunu etkileyen beyin hasarı nedeni ile oluşan motor fonksiyon kaybı olarak tanımlanabilir. Serebral Palsi zamanla ilerleyen bir hastalık olmamakla beraber, kalıtsal ya da bulaşıcı bir hastalık da değildir.

Serebral Palsi kas hareketlerini engelleyen bir hastalıktır; ancak kas ve sinir sisteminde oluşan bir problem kaynaklı değildir. Beynin kas hareketlerini etkileyen bölgesinde oluşan hasara bağlı meydana gelir.

Serebral Palsi Hastalığının Nedenleri

Serebral Palsi’ye neden olan etken tam olarak tespit edilemeyebilir. Ancak belli başlı risk faktörleri bulunur. Bu faktörleri doğum öncesi, doğum esnasında ve doğum sonrası olarak üç ayrı kategoride inceleyebiliriz:

Doğum Öncesi: Annenin geçirdiği kaza, enfeksiyon gibi durumlar, annenin diyabetli olması, yüksek kan basıncı gibi sağlık problemleri bebeğin anne karnındayken beyin hasarı almasına sebep olabilir. Ayrıca gebelik sırasında annenin alkol ve ilaç kullanması, yetersiz beslenmesi de Serebral Palsi için risk oluşturur.

Doğum Sırasında: Bebek doğum sırasında yeteri kadar oksijen alamadığında, doğum zor gerçekleştiğinde beyin hasarı oluşabilir.

Doğum Sonrası: Prematüre doğum gerçekleştiğinde (erken doğum) ve bebek henüz anne karnı dışında yaşamaya beden olarak hazır olmadığında Serebral Palsi görülebilir. Olması gereken zamanda doğan bebeklerde de beyin doğumdan sonra da geliştiği için enfeksiyon, kanama gibi etkenlerle beyin hasarı oluşabilir.

Serebral Palsi Belirtileri

Devamlı uykulu olma, emme bozukluğu, aşırı kusma, uyarılara cevap vermeme, havale geçirme gibi durumlar 0-1 ay bebekler için Serebral Palsi belirtileri olabilir. İlerleyen aylarda ise kaslarda aşırı kasılma, gözbebeğinde titreme gibi belirtiler gösterebilir. Bebekler 10. aydan sonra tutunarak ayağa kalkabilir, emekleyebilir, ismiyle çağrıldığında tepki verir ve bakar. Eğer bu tür gelişiminde bir gerilik varsa sebebi Serebral Palsi olabilir.

Serebral Palsi Tanı ve Tedavisi

Serebral Palsi teşhisi fizik muayenesi ile koyulur. Bebek 6 – 12 aylıkken gelişimsel olarak erişmesi gereken düzeyi değerlendirilir. Hekim bebeğin tüm doğum öncesi, doğum esnası ve sonrası ile ilgili hikayesini öğrenir. Bunların yanı sıra nörolojik muayene, röntgen, EEG, kan testi, yürüyüş incelemesi, tomografi gibi tetkikler de tanı için kullanılabilir.

Serebral Palsi’ye neden olan beyin hasarı tam olarak tedavi edilememektedir. Ancak hastalıktan kaynaklanan bulguları en aza indirmek için uygun rehabilitasyon çalışmaları yapılabilmektedir. Uygun tedavi yaklaşımları ve uygun rehabilitasyon çocuğun yaşam boyu bu hastalıkla yaşamayı öğrenmesini ve hastalığın neden olduğu sorunların üstesinden gelebilmesini sağlamaktadır.

Tedavide erken tanı çok önemlidir. Tedaviye erken başlanması çocuğun gelişiminde oluşan problemlerin daha çabuk üstesinden gelinmesini ve öğrenilmesini sağlar. Fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünün alanı olan Serebral Palsi’li çocuklar için pedagog, çocuk nöroloğu, konuşma terapisti gibi konusunda uzman olan kişilerden de destek alınması, tedavinin tıbbi yaklaşım ve rehabilitasyon yaklaşımı olmak üzere bütün olarak uygulanması gereklidir.

Egzersiz tedavisi, ortez (cihaz) uygulamaları, el – göz koordinasyonu, yemek yeme, giyinme vb. temel becerileri kazandırma gibi çocuğun hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan tedavi yöntemleri konusunda uzman ve deneyimli fizyoterapistler tarafından uygulanmalıdır.

Tüm bu tedavi yaklaşımları uzun bir süreç devam eder. Çocuğun bağımsız ya da en az bağımlı olacak şekilde hayatını devam ettirebilecek yetenekleri kazandırmak tedavide asıl amaçtır.

13 Temmuz 2018

Bilgi al

Levent Hastanesi TV